Οι ρίζες του φλαμένκο

ΦΛΑΜΕΝΚΟ, ΑΝΔΑΛΟΥΣΙΑ ΚΑΙ ΤΣΙΓΓΑΝΟΙ

FLAMENCO : μουσική στενά συνδεδεμένη με την κιθάρα, το τραγούδι, το χορό, τα παλαμάκια που κρατούν το ρυθμό του και τις καστανιέτες. Σήμερα θεωρείται το αντιπροσωπευτικότερο στοιχείο της Ισπανίας στα μάτια όλου του κόσμου. Δεν υπάρχει γωνιά της γης που να μην είναι γνωστή αυτή η τέχνη. Και αυτό συμβαίνει γιατί στη δημιουργία του φλαμένκο επέδρασαν μουσικά στοιχεία απ’ όλες τις παραδόσεις που άνθισαν ή μεταφέρθηκαν στην Ανδαλουσία από τον 8ο ως και τον 15ο αιώνα, διατηρώντας τις Ελληνικές, Ινδικές, Αιγυπτιακές, Εβραϊκές, και Αραβικές ρίζες τους.
Η Ανδαλουσία είναι η νοτιότερη περιοχή της Ισπανίας που διαιρείται στις εξής οκτώ επαρχίες :
ΣΕΒΙΛΛΗ, ΚΑΔΙΞ, ΚΟΡΔΟΒΑ, ΜΑΛΑΓΑ, ΓΡΑΝΑΔΑ, ΧΟΥΕΛΒΑ, ΧΑΕΝ και ΑΛΜΕΡΙΑ.
Αν στην Ανδαλουσία δεν συγκεντρώνονταν όλα αυτά τα μουσικά στοιχεία, ίσως σήμερα να μην υπήρχε η τέχνη του φλαμένκο. Το ίδιο θα συνέβαινε αν δεν έφτανε στην Ανδαλουσία εκείνη την εποχή μια μερίδα ανθρώπων που να δέσει μεταξύ τους όλα αυτά τα στοιχεία και να δημιουργήσει την μουσική του φλαμένκο. Αυτοί οι άνθρωποι ήταν οι τσιγγάνοι που προέρχονται κατά πάσα πιθανότητα από την Ινδία, γιατί η τσιγγάνικη γλώσσα -Romani- με την Ινδική -Sanscrit- παρουσιάζουν πολλές ομοιότητες.
Μεγάλος αριθμός τσιγγάνων εγκατέλειψε την Ινδία στις αρχές του 9ου αιώνα. Πρώτος σταθμός τους ήταν η Ελλάδα στην οποία έμειναν για αρκετούς αιώνες και μετά σκορπίστηκαν σε όλη τη Βαλκανική χερσόνησο, την Ρωσία, Αυστρία, Ουγγαρία και τις Κάτω Χώρες ώσπου το 1452 έκαναν την εμφάνισή τους στην Ιβηρική χερσόνησο. Αρχικά οι Σπανιόλοι νόμιζαν ότι προέρχονταν από την Αίγυπτο και γι’ αυτό τους έλεγαν Αιγύπτιους, στα Ισπανικά Egiptanos το οποίο παραφράστηκε με τον καιρό σε gitanos. Έτσι πήραν την ονομασία γύφτοι ή τσιγγάνοι. Από τότε έζησαν στην Ισπανία κάτω από φτωχές συνθήκες και με μεγάλες στερήσεις.
Στο τέλος του 15ου αιώνα εκδόθηκε διάταγμα εναντίον όλων νομαδικών φυλών, συμπεριλαμβανομένων των τσιγγάνων. Έπρεπε μέσα σε 60 ημέρες να εγκαταλείψουν την Ισπανία. Πολλοί τσιγγάνοι τότε κατέφυγαν στην Ανδαλουσία, όπου ασχολήθηκαν κυρίως με τις γεωργικές εργασίες προστατευόμενοι από τους ευγενείς της περιοχής.
Οι διώξεις τών τσιγγάνων κράτησαν μέχρι το 1759.Επειδή δέ κατά τη διάρκεια των διώξεων το όνομα τσιγγάνος ή γύφτος είχε παρεξηγηθεί, πήραν το ψευδώνυμο “FLAMENCO” που είναι λέξη Αραβικής προέλευσης και σημαίνει “αγρότης από την παρέα - από το συνάφι σας”.
Μέχρι το 1759 η τέχνη του φλαμένκο ήταν μια κλειστή τέχνη, μόνο για τους τσιγγάνους, συνδεδεμένη με τον τρόπο ζωής, τις διώξεις και τις στερήσεις που υπέστησαν. Από δω κι έπειτα αρχίζουν να εκτελούνται δημόσια τα τραγούδια τους που πήραν και το ίδιο ψεύδώνυμο με αυτούς : FLAMENCO